Ngày xưa, có một chàng trai trẻ tên là Mai An Tiêm, bị bắt và bán làm nô lệ ở một đất nước xa xôi tận vùng biển phía Nam. Một ngày nọ, chàng bị lái buôn bán cho Vua Hùng. Nhờ thông minh, nhanh nhẹn, Mai An Tiêm học tiếng Việt rất nhanh và dần dần trở thành người được vua yêu mến. Chàng biết nhiều điều thường thức, có tài nghề và sống khiêm nhường. Vua Hùng thương yêu chàng như con, cho chàng một ngôi nhà riêng gần cung và gả con gái nuôi của mình cho Mai.
Cuộc sống của Mai An Tiêm tưởng chừng như hoàn hảo. Chàng có gia đình hạnh phúc với một người vợ và cậu con trai năm tuổi. Mọi người xung quanh đều tôn trọng và khâm phục tài năng của chàng. Tuy nhiên, vì được vua ưu ái, không ít kẻ trong triều sinh lòng ghen ghét.
Trong một bữa tiệc, khi mọi người không ngớt lời khen ngợi chàng, Mai An Tiêm khiêm tốn nói: “Tất cả những gì ta có được hôm nay đều là do sự tích lũy từ kiếp trước.” Câu nói ấy vô tình lọt vào tai những kẻ ganh ghét, và họ nhanh chóng tâu lại với vua rằng Mai An Tiêm ngạo mạn, coi thường ơn vua.
Nghe tin, Vua Hùng vô cùng tức giận và ra lệnh bắt giam Mai An Tiêm. Sau nhiều bàn bạc, triều đình quyết định đày chàng ra một hòn đảo hoang ở vùng biển Nga Sơn, với chỉ một ít lương thực đủ sống trong một thời gian ngắn. Vợ của Mai An Tiêm, dù mọi người khuyên ngăn, vẫn quyết định theo chồng ra đảo, mang theo cả cậu con trai nhỏ.
Khi vừa đặt chân lên hòn đảo hoang vu, vợ của Mai không khỏi lo lắng: “Chúng ta sẽ chết ở đây mất thôi!” Nhưng Mai An Tiêm trấn an vợ: “Trời sinh voi, trời sinh cỏ. Chúng ta sẽ sống được.”
Ban đầu, cuộc sống trên đảo vô cùng khó khăn. Hai vợ chồng dựng tạm nhà từ những phiến đá và nhặt nước từ các khe suối. Thức ăn dần cạn kiệt, và họ lo sợ cho tương lai. Một ngày nọ, một đàn chim bay qua đảo, thả xuống vài hạt giống lạ. Từ những hạt giống đó, mọc lên những dây leo xanh um, mang theo những quả to, tròn, da xanh mướt. Mai An Tiêm hái một quả, bổ ra thấy ruột đỏ, hạt đen, và vị ngọt mát lạ thường.
Chàng reo lên: “Đây là dưa! Trời đã nuôi sống chúng ta!”
Từ đó, Mai An Tiêm và vợ trồng thêm nhiều dưa hơn. Một ngày nọ, một thuyền đánh cá đi lạc đến đảo. Mai An Tiêm tặng cho họ dưa và nhờ họ mang về đất liền. Người dân trên đất liền rất thích loại dưa này và bắt đầu đổi gạo và lương thực lấy dưa hấu của Mai An Tiêm. Chẳng mấy chốc, vợ chồng chàng không còn thiếu thốn nữa, mà thậm chí còn trở nên giàu có nhờ dưa hấu.
Tin tức về loại dưa ngon lành lan truyền khắp nơi. Vua Hùng, nghe tin, bỗng nhớ lại Mai An Tiêm và hối hận vì đã đày chàng. Vua cho người đến đảo đón vợ chồng Mai An Tiêm về triều và khôi phục lại địa vị của chàng. Từ đó, giống dưa hấu do Mai An Tiêm trồng lan rộng khắp vùng đất Việt Nam, và người dân tôn kính chàng như “ông tổ của quả dưa hấu.”
Bài học nhỏ:
Câu chuyện của Mai An Tiêm dạy chúng ta về sự kiên trì, lòng can đảm và niềm tin vào chính mình. Dù trong hoàn cảnh khó khăn, nếu có ý chí, nghị lực, và lòng quyết tâm, con người vẫn có thể vượt qua mọi thử thách và tìm ra cách để sinh tồn và phát triển.